“De stad als levend handboek”
Leuven bruist als onderwijsstad. De leermogelijkheden zijn oneindig: van kleuter- tot hoger- en volwassenenonderwijs, van formeel tot non-formeel en informeel leren. Buiten de schoolmuren liggen tal van leerkansen voor het rapen. “Ik wil bewijzen dat je de stad als levend handboek kan gebruiken om veel makkelijker linken te leggen met de leerstof ”, vertelt Sander Van de Poel, coördinator Leuven Leert van Buiten bij Stad Leuven. “Ga op ontdekking in de stad of breng een bezoekje aan één van de vele gastvrije, authentieke plekken.”
Leuven leert van buiten
Sander Van de Poel: “Ik geloof heel erg dat we, aanvullend op al het moois dat leraren al doen in de klas, leerlingen goesting kunnen geven in leren buiten de klas- en schoolcontext. We moeten ze voorbereiden op een snel veranderende wereld waar ze zich moeten kunnen manifesteren. Dat lukt gemakkelijker als ze mogen deelnemen aan die wereld.”
“Leraren weten binnen de schoolmuren perfect hoe hun klas in elkaar zit en welke leerstof ze moeten geven. Vanuit de stad versterken we leraren via initiatieven als de stadssafari. De leraar mag weer even zelf leren door samen op ontdekking te gaan. We leren kijken, durven en vragen stellen. We reiken leraren tools aan en helpen hen om leerkansen te ontdekken in de stad. Want lesgeven in Leuven is een feest.”
(Lees verder onder de foto.)
Leuven Leert van Buiten Dag 2022 aan de Abdij van Park. © Stad Leuven
Sander Van de Poel: “Je zou een les rond procentberekening gewoon in de klas kunnen geven aan de hand van het rekenboek. Of je kan enkele etalages tijdens de solden bekijken. Je hoeft die les niet te geven op de hoek van de Bondgenotenlaan. Je kan foto’s maken en er nadien mee aan de slag gaan via je digibord. Voor een aantal leerlingen zal het plots veel duidelijker worden waarom er van hen verwacht wordt dat ze procentberekening moeten kunnen. Er liggen ontelbare leerkansen zomaar voor het rapen.”
“We moeten leerlingen voorbereiden op een snel veranderende wereld waar ze zich moeten kunnen manifesteren. Dat lukt gemakkelijker als ze mogen deelnemen aan die wereld.” (Sander Van de Poel)
“Trek de stad in met je leerlingen en laat hen op ontdekking gaan: wat zijn de hoofdstraten, de kleinere straten, de toffe pleintjes? Waarom is een straat naar een bepaalde persoon vernoemd? Wie was die persoon en wat heeft die gedaan in Leuven? Laat leerlingen zelf een route uitstippelen als je een uitstap naar de schouwburg plant. Als je dat allemaal aan elkaar rijgt, krijg je hele fijne leermomenten waar de leerlingen ook nog eens in beweging zijn.”
It takes a village to raise a child
Sander Van de Poel: “Leraren hebben een ongelofelijk belangrijke job, maar er ligt heel veel druk op hun schouders. Misschien moeten we als samenleving beginnen inzien dat we ons met z’n allen samen moeten engageren. Dat kan door de expertise die voelbaar aanwezig is in onze stad ook in te zetten in ons onderwijs. Niet per se dagelijks of in een vaste structuur, maar wel door af en toe leerlingen in een bepaalde context te brengen of door mensen uit een specifieke context een gastles te laten geven. Ik ben ervan overtuigd dat dat heel inspirerend kan werken.”
“We hebben de luxe om al bijna 900 jaar een abdij te hebben aan de rand van onze bruisende stad. Abdij van Park is een rustgevende plek waar ook BoerEnBuiten zit en een programma aanbiedt voor onderwijs. Leerlingen volgen er een heel schooljaar een traject, waarbij ze 8 halve dagen naar het veld komen. Dat is hun plek, hun veld. Zij zien die processen en leren over korte keten. Ze hebben kou gehad in de winter, zijn kletsnat geweest en hebben kei hard gezweet. Dat zijn ervaringen waarop we moeten inzetten.”
“Ook tijdens de Leuven Leert van Buiten Dag stretcht de stad haar partners om samen te zoeken naar hoe we ons onderwijs kunnen versterken. We moeten wat meer durven uitproberen. Soms levert dat succes op en steken we dat in een vast programma. Soms mislukt het en moeten we het concept wat bijstellen, maar dat is ook oké. Je mag fouten maken.”
(Lees verder onder de fotogalerij.)
“Misschien moeten we als samenleving beginnen inzien dat we ons met z’n allen samen moeten engageren. Dat kan door de expertise die voelbaar aanwezig is in onze stad ook in te zetten in ons onderwijs.” (Sander Van de Poel)
Sander Van de Poel: “Wie weet kunnen we de bedrijfswereld nog meer betrekken. Hoe kan die bijdragen aan ons onderwijs? Wat hebben we vandaag nodig om de wereld van morgen vorm te geven? Hoe helpen we onze Leuvense leerlingen gerichte keuzes maken in het secundair onderwijs en vervolgens door te stromen naar de juiste beroepen? Hen laten proeven van al die verschillende contexten en leerplekken is daarin een belangrijke hulp. Ze krijgen er vanzelf ook het idee van levenslang leren mee.”
Authentieke leerplekken
Sander Van de Poel: “Als onderwijsmakers is het onze taak om leerlingen in verschillende contexten te brengen zoals de bib, het museum, het voetbalstadium van OHL, en dan te observeren wat dat met die leerlingen doet. Als de ogen van leerlingen beginnen te blinken, dan is het duidelijk dat die context energie geeft. Zo ervaren ze of die bij hen past of net niet.”
“Er zijn in Leuven zoveel organisaties of plekken waar je als school naartoe kan. Campus Corso, M Leuven, de schouwburg, BoerEnBuiten, Abdij van Park, de Olevodroom, De Drukkerij, Konekt… Een prachtvoorbeeld is het High Tech Lab op maakleerplek. Leerlingen kunnen er met de grootste laser cutter van Leuven en omstreken aan de slag gaan. De opties zijn legio!”
(Lees verder onder de fotogalerij.)
maakleerplek
Kobe Vaes, coördinator maakleerplek vzw: “Kijk even rond de vernieuwde Vaartkom en maakleerplek lijkt wel een soort luis in de pels: een unieke locatie met een rijke geschiedenis. Maakleerplek is een ambitieus project. De oude erfgoedsite van de Molens van Orshoven is een plek waar Leuvenaars kunnen komen maken en leren. Op de site huizen verschillende deelwerkingen samen, elk met een eigen insteek en expertise. Dat gaat van reparatie van elektronica of textiel en experimenteren in het High Tech Lab tot foto’s ontwikkelen met collodiontechniek en artistieke trajecten met kunstenaars. Binnen elke deelwerking staan circulariteit, duurzaamheid en experiment centraal. Dat proberen we hier zo goed mogelijk te faciliteren. ”
Anton-Jan Bons, vrijwilliger High Tech Lab: “High Tech Lab is ontstaan hier in maakleerplek. Het is een echte makerspace. Wij hebben een open atelierwerking, waar je gebruik kan maken van de lasersnijder en de 3D-printer, maar we bieden ook heel wat praktische workshops aan rond circulariteit en duurzaamheid.”
“Scholen vinden steeds vaker de weg naar hier. Enkele leraren van Sint-Pieterscollege volgenden het teach-the-teacher traject en komen nu op eigen initiatief met hun leerlingen zelf workshops geven in High Tech Lab. Zo komen hun leerlingen eens in een andere setting, leren ze met onze machines te werken en ontdekken ze de vele troeven van maakleerplek.”
“Ook de plastic reclycling workshop is momenteel heel populair. Eén deel van de groep gaat met kano’s op de vaart afval verzamelen, terwijl het andere deel in het High Tech Lab aan de slag gaat. Ze sorteren en recycleren verschillende afvalstromen zodat ze zich op het einde recycling expert kunnen noemen en ze met een tof, zelf gerecycleerd gadget naar huis kunnen.”
(Lees verder onder de fotogalerij.)
Elke Jourand, coördinator MAAKbar: “MAAKbar wil delen, herstel en hergebruik stimuleren bij elke Leuvenaar. Sinds januari is onze hele werking gevestigd op maakleerplek. Sinds kort hebben we een herstelhub op maakleerplek, waar je terecht kan voor uiteenlopende textielreparaties, van een naad herstellen tot een rits vervangen.”
“Ons textiellab en onze gereedschappenbib draaien hier ook op volle toeren. In de gereedschappenbib experimenteer je naar hartenlust met verschillende soorten gereedschap. In het textiellab gaan we aan de slag met naald, draad, naaimachines en restjes stof om duurzamer te leren omgaan met textiel: van kleding repareren tot upcycling workshops.”
“Leerlingen bouwen in de gereedschappenbib eerst hun eigen weefraam om nadien in het textiellab te leren weven met restjes wol. Of we pimpen fluohesjes, maken een vlaggenlijn uit oude banners. of dompelen hen onder in een workshop rond zichtbaar herstel. Het is fantastisch om die kinderen en jongeren echt aan het werk te zetten met hun handen en hen te tonen hoe ze zelf kunnen inzetten op duurzaamheid.”
(Lees verder onder de fotogalerij.)
Steven Van Criekinge, communitybuilder Maakbaar Leuven: “Maakbaar Leuven zet heel erg in op meer herstel en hergebruik van klein huishoudelijk elektro. In samenwerking met burgers en organisaties, willen we een voortrekkersrol spelen in de strijd tegen e-waste, veroorzaakt door deze apparaten. We hebben een open werkplaats voor elektro op maakleerplek. Heb je een kapot elektrotoestel? Breng het binnen in onze Herstel Hub (na afspraak via www.leuvenfixt.be) of kom eens langs op één van onze Repair Cafés Daar kan je ook voor andere kleine herstellingen terecht afhankelijk van het aanbod per Repair Café.
Wouter Elsen, fotograaf bij AGNO3000: “Vanuit Cas-co vzw en AGNO3000 bouwen we op de site ook een (foto)grafisch lab uit. De focus ligt enerzijds op verschillende druktechnieken en anderzijds op fotografie.
“We zijn momenteel een meester-leerling traject aan het afronden waarbij we in de diepte leerden werken met collodium-gerelateerde fotografische technieken uit de 19e eeuw. We onderzoeken de mogelijkheden van deze 150 jaar oude techniek in een artistiek project waarbij we de limieten opzoeken van deze technieken. We zoeken naar manieren om dit eeuwenoude ambacht opnieuw een waardevolle plek, maar ook wat visibiliteit te geven in de fotografische praktijk. Dat doen we zowel door te werken met recupmaterialen, als door deze techniek toe te passen in een almaar versnellende samenleving. Een foto maken en deze afdrukken wordt al snel een proces van enkele dagen. Die limieten zorgen enerzijds voor een impact op de beeldvorming van ons project en anderzijds voor een kritische blik op hoe we onze eigen artistieke praktijk kunnen vertragen. Die ervaringen nemen we mee in de uitrol van een (foto)grafisch lab.”
(Lees verder onder de fotogalerij.)
Kobe Vaes: “Deze plek heeft veel te bieden, ook voor onderwijs. Eerstegraadsschool Stroom ligt hier om de hoek en komt wekelijks met de leerlingen naar het High Tech Lab tijdens hun LAB-lessen of gebruikt de gereedschappenbib als verlengde van hun school. Studenten van UCLL bestuderen het gebouw in het kader van lessen rond architectuur en secundaire school De MET komt met zijn leerlingen regelmatig workshops volgen tijdens een projectweek. De mogelijkheden zijn eindeloos. Een extra troef is dat SOM als onderwijsnetwerk één van de vaste bewoners is. Zo hebben we altijd een directe link met de onderwijssector, die voor ons nog een beetje een blinde vlek is. Ik ben ervan overtuigd dat Leuvense scholen al heel innovatief te werk gaan en we elkaar kunnen versterken. We willen daarom met de hulp van SOM inspelen op de noden van leraren. Ik kijk er alvast heel erg naar uit om samen te werken.”
Wist je dat je het SOM-bureau op maakleerplek kan reserveren?
We stellen onze ruimte elke laatste dinsdag van de maand graag open voor jou of je collega’s tijdens de voormiddag (9u – 12u). Overleg een keer op locatie, leg je wilde plannen aan ons voor en maak van de gelegenheid gebruik om de deelwerkingen op maakleerplek te leren kennen.
Reserveer je vergader- of werkplek hier!