Elise Dehond

Brugfiguur

“Vanuit de confrontatie van werelden ga je zelf ook anders naar de dingen kijken.”

Wat is je rol binnen het Leuvense onderwijsveld?

Ik ben brugfiguur voor de stad Leuven vanuit buurtwerk ’t Lampeke, een vereniging die mensen met kansarmoede aan het woord laat en versterkt. In mijn graduaat maatschappelijk werk maakte ik de opstart van het brugfigurenproject mee. Toen mijn stagementor stopte, kon ik haar rol als brugfiguur overnemen.

Verder begeleid ik ook de 9- tot 12-jarigen in onze kinderwerking Fabota. Die afwisselende mix van werken met kinderen, ouders en de schoolomgeving is voor mij een droomjob.

In welke scholen ben je als brugfiguur aan het werk?

Ik werk in 3 scholen, vlakbij ons buurthuis in de Ridderstraat: Sancta Maria Basisschool, leefschool De Grasmus en basisschool Mater Dei.

Waaruit bestaat je werk als brugfiguur?

Er zijn 2 invalshoeken. Soms merkt de school bepaalde noden op bij gezinnen in een kwetsbare context. Ze vraagt ons bijvoorbeeld om ouders te helpen bij de zoektocht naar huiswerkbegeleiding of een logopedist. Of een juf merkt op dat een kindje al een tijdje vieze kleren aanheeft en vraagt om contact te leggen met de ouders om te bekijken welke problematiek daaronder zit.

Omgekeerd komen ouders ook met hun vragen naar ons. Zo help ik bij het zoeken naar vrijetijdsbesteding, lees ik mee brieven van de school of het OCMW, vul belastingbrieven in of ga een eerste keer mee naar de VDAB.

Dat klinkt als vrij gevoelige materie. Hoe zorg je ervoor dat ouders je daarin vertrouwen?

Alles begint met zichtbaarheid en toegankelijkheid. Ik sta ’s morgens en ’s avonds aan de schoolpoorten, ga naar oudercontacten, hang affiches op in klassen en op het secretariaat, waarin ik mezelf voorstel… Ouders weten wanneer ik op school ben en krijgen mijn telefoonnummer. Ze kunnen me bellen of een whatsappje sturen als ze hulp nodig hebben.

Gebeurt het vaak dat ouders zelf contact opnemen?

In het begin moet je altijd opnieuw het vertrouwen winnen. Dat is soms wat trekken en sleuren, maar zodra je daardoor bent, weten mensen me heel goed te vinden.

In het ideale geval ontstaat er  na een tijdje ook een community van ouders binnen de school die elkaar helpen of ondersteunen. Het komt er vooral op aan dat goed te faciliteren.

Hoe pak je dat aan?

Op Sancta Maria nam ik de traditie van de oudercafés over die de school al lang organiseert. Elke woensdag komen ouders informeel samen op school. Ze zetten hun kinderen af, nemen koffie en praten in een kring met elkaar over uiteenlopende topics. Zo leren ze elkaar goed kennen.

Op Mater Dei werk ik samen met een lesgever van Ligo. Ze komt al 2 jaar wekelijks op bezoek voor Nederlandse les en sessies waarin ze bijvoorbeeld schoolafspraken overloopt of met ouders bespreekt welke schoolbenodigdheden de kinderen nodig hebben en welke leerinhouden aan bod komen.

1 keer per maand organiseren we samen een oudercafé. Doordat we allebei heel wat ouders kennen, mobiliseren we veel volk. Van die momenten leer je als brugfiguur veel bij.

Wat steek je zoal op in die contacten met ouders?

Door samen met ouders op zoek te gaan naar oplossingen voor hun moeilijkheden, is ook mijn kennis van administratie en procedures sterk toegenomen. Maar je krijgt ook inzicht in het geloof van mensen, hoe ze naar de wereld kijken en hoe hun interesses soms helemaal anders zijn dan die van een ‘klassieke Belg’, zoals ik. Vanuit die confrontatie van werelden ga je zelf ook anders naar de dingen kijken.

Je bent de brug tussen ouders en de school. Werk je soms ook rechtstreeks met de kinderen?

Het is niet meteen de eerste focus, maar het gebeurt wel. In Sancta Maria organiseer ik vanuit de werking van ‘t Lampeke al 2 jaar een laagdrempelige week zomerschool voor de kinderen van de laatste kleuterklas, samen met 2 studenten van de lerarenopleiding van UCLL. Die zomerschool is een succes. De kinderen doen er hun voordeel mee.

Verder is er ook veel kruisbestuiving tussen mijn werk voor Fabota en in de scholen. Ik ken de kinderen vanuit mijn verschillende werkplekken, dus dat helpt ook wel om er voor hen te zijn.

Waar zit voor jou de grootste meerwaarde van de brugfiguren?

Doordat we zo’n laagdrempelig aanspreekpunt zijn, ontlasten we de school. Veel zorgen die anders allemaal bij de zorgcoördinator of leraren terecht komen, krijgen bij ons een eerste filter en opvolging. De kerntaak van scholen is lesgeven, dus ze kunnen dat er niet allemaal bij nemen.

Zonder brugfiguren zou de kwetsbaarheid van veel ouders ook onopgemerkt blijven, omdat ze met hun persoonlijke vragen of problemen niet spontaan naar de school stappen.

Daarnaast vind ik het belangrijk om de verhalen van de gezinnen tot bij de leraren te krijgen. Sommige kinderen leven in pittige omstandigheden. Als leraar zie je maar bepaalde deelaspecten van hun leven. Ik kan dat beeld wat verbreden. We zoeken dan naar wat er achter bepaald gedrag zit en hoe we het gericht kunnen aanpakken.

Je bent al een tijdje brugfiguur. Welke momenten springen er voor jou het meest uit?

De dagelijkse dankbaarheid van de ouders voor mijn inspanningen geeft veel voldoening, ook al gaat het maar om kleine dingen. Als ik in de stad rondloop, kom ik altijd wel iemand tegen die me hartverwarmend begroet.

In extreme situaties maak je soms een groter verschil. Zo was er ooit een mama van twee zonder papieren, die al jaren in België was. Ze had geen huis of inkomen en kon op geen enkele manier nog rekenen op officiële hulp. Ze gaf aan dat ze haar kinderen geen eten meer kon geven.

“We vonden eerst een opvanghuis in Brussel. Maar de kinderen zaten wel in Leuven op school, dus moest ze elke dag met hen over en weer. Uiteindelijk regelden we een opvanghuis in het Leuvense. De kinderen konden op hun vertrouwde school blijven en de situatie werd weer wat leefbaarder.”

Je komt op heel wat scholen en ziet die vanuit een ander perspectief. Vanuit je ervaring als brugfiguur, hoe kijk je naar het lerarenberoep?

Ik kijk vol bewondering naar de leraren op mijn 3 scholen. Ze blijven soms onwaarschijnlijk geduldig en staan open voor de kwetsbaarheid van hun kinderen. Dankzij het vertrouwen dat ze geven aan de leerlingen, de ouders en mij als brugfiguur, ontstaan er nieuwe kansen om de kinderen en hun gezinnen enorm te versterken.

Het ‘Brugfiguren op school’-project is een initiatief van stad Leuven i.s.m. 5 brugorganisaties: buurtcentra en outreach stad Leuven, buurtwerk ’t Lampeke, Huis van het Kind Leuven, KinderKuren en SAAMO. De brugfiguren zijn actief in de Leuvense basisscholen en ondersteunen gezinnen in een kwetsbare situatie op diverse levensdomeinen. Zo vormen zij een verbindingsfiguur tussen het gezin, de school en de bredere maatschappij.